"KIRSAL MAHALLE" NE GETİRİR NE GÖTÜRÜR
Sapanca Muhtarlar Derneği Başkanı Barış Yıldız, "Kırsal Mahalle" olarak yeni bir statüye kavuşacak mahaller hakkında düşünce ve çekincelerini paylaştı.
Sakarya Muhtarlar Federasyonu Başkanı Erdal Erdem ve köy statüsünden mahalle statüsüne dönen mahallerin muhtarları, Sapanca Muhtarlar Derneği'nde düzenlenen toplantıda bir araya geldi. Toplantı sonrası konuşulan konular ve çekinceler hakkında açıklamada bulunan Yıldız, "Hükümet, yaklaşık 9 yıl önce, 12 Kasım 2012'de Büyükşehir Yasası'nı değiştirerek 30 ilde 16 bin 220 köyü mahalleye dönüştürdü. Türkiye'deki 34 bin 434 olan köy sayısı neredeyse yarı yarıya azalarak 18 bin 214 köye düştü. Yine aynı değişiklikle, 1053 belde mahalleye dönüştürüldü. Yasa, 2012'de çıkarıldıktan sonraki ilk yerel seçimde 30 Mart 2014'te uygulamaya geçti. Geçen bu süre zarfında çok önemli sıkıntılar yaşandı. Mahalleye dönüşen köylerin ve beldelerin ortak kullanılan tüm malları, meraları, taşınmazları bağlandıkları belediyeye geçti.
Bu değişiklik tarımsal üretime zarar verdi. Bazı yerlerde tarım alanları imar değişiklikleri ve benzeri uygulamalarla amaç dışı kullanıma açıldı. Köylerin meraları belediyeler tarafından satıldı.
Köyler mahalleye dönüşünce Büyükşehir Yasası ve kuralları uygulandığı için köylülerin ihtiyaç duydukları ahır ve benzeri yapıları yapmaları zorlaştı. Bürokrasi arttı. Hayvancılık yapanlar 'koku yapıyor' diye şikayet edilerek bulundukları yerlerden uzaklaştırılmaya zorlandı. Tarımsal üretim, özellikle hayvancılık yapanlar için her geçen gün daha zor hale geldi" dedi.
Yeni düzenleme ilişkin çekincelerini paylaşan Yıldız, şunları kaydetti:
"KÖYE AİT OLAN YERLER
1) Köye ait iken, mahalle olunca hazineye, belediyeye, milli eğitim gibi kurumlara geçen tarla-arsa-köy konağı - kahvehane vb. yerler geri verilecek mi? Eğer geri iade olacaksa bugüne kadar belediyelerin sattığı yerlerin telafisi nasıl mümkün olacak? Kırsal mahallelerde yapılacak vergi indirimleri ile bu kayıplar karşılanabilir mi?
2) hayvancılıkla uğraşanları koku meydana geliyor diye yapılan şikayetlerin önüne geçilmiş olacak mı?
BAŞVURULARI KABUL EDİLMEYENLER
3) "Köyleri mahalleye dönüştürürken tek seferde karar alındı. Bu köyler ve mahalleler toptan mahalleye dönüştürüldü. Şimdi deniliyor ki isteyen köy/mahalle veya belde ilçe belediyesine başvursun. Başvurun köyler talepleri kabul edilmesi neticesinde bu köy veya beldelerde yaşayanlar vergi, su ve benzeri ödemelerde indirimli yararlanacak. Başvurmayanlar veya başvurusu kabul edilmeyenler bu gibi avantajlardan yararlanamayacak çifte standart olacak.
İMAR PLANLARI NE OLACAK
4) kırsal mahalleye dönüşüldüğü zaman 1/1000'lik imar planları ne olacak? Yapılmayacak mı? Yapılacak mı? Yapılacaksa kim yapacak? İmar planları yapılmazsa örneğin doğalgaz, kanalizasyon veya yeni açılan sokaklara elektrik direği ve aydınlatma gibi hizmetlere engel olacak mı?
YOLLAR VE TEMİZLİK HİZMETLERİ
5) kırsal mahalleye dönüşüldüğünde şu anda yapılan mevcut hizmetler örneğin, çöp toplama, tarla ve gurup yolları, ulaşım vb. ilçe belediyeleri mi yoksa büyükşehir belediyesi tarafından mı yapılacak veya herhangi bir aksama olacak mı? Bütün bu konuların açıklığa kavuşturulması gerekir.
KRİTERLER NEYE GÖRE BELİRLENECEK
6) Bu maddeye göre yukarıda belirtilen kriterler neye göre tespit edilecek örneğin, şehir merkezine uzaklık kaç km olacak, sosyo-ekonomik durumu, hizmete erişebilirliği ve yapılaşma nasıl tespit edilecek gibi. Konuların açıklığa kavuşturulması veya uygulama yönetmeliği hazırlanması keyfi uygulamaların önüne geçileceğini umut ediyoruz.
TEK KARAR
7) Statüsü değişen tüm köylerin alınacak tek kararla eski statüsüne (kırsal mahalleye) kavuşması sağlanmalı."