'VERGİ BİLİNCİ VE KAYIT DIŞI EKONOMİ'
Sapanca Meslek Yüksek Okulu Muhasebe ve Vergi Uygulamaları Bölümü Öğretim Görevlisi İsmail Koç, "Vergi bilinci ve kayıt dışı ekonomi" konulu seminer verdi.
Konuşmasında tarihi ve güncel gelişmelere yer veren Koç, verginin bireyler ve devlet arasında yapılmış olan sosyal bir mutabakat olduğunu ve Anayasalarla da bunun teminat altına alınmış olduğunu belirtti.
Dünya tarihinde peruk vergisi, bıyık vergisi, çizme vergisi, baca vergisi ve bekar erkek vergisi gibi vergilerin olduğunu belirten Koç, "Vergilerin tarihimizde birçok halk isyanına sebep olduğu gibi, sanat ve edebiyata da etkisi olmuştur. Âşık Talibi bir şiirinde söyle der, 'Dağa çıksam ayısı var kurdu var. Düze insem sıtması var derdi var. Köye insem tahsildar var vergi var. Şaştım anam bu salgının elinde.' Bireylerin vergi ödeme davranışları üzerinde temelde beş faktör etkili olmaktadır. Devlete bağlılık ve vatandaşlık bilinci, siyasi iktidarın kabulü, dini inançlar ve gelenekler, kültürel yapı, demokrasi. Bizim toplumumuzda daha çok devlete bağlılık ve dini inanç ve gelenekler vergi uyumunu kolaylaştıran aktörler olarak ön plana çıkmaktadır" diye konuştu.
Yapılan akademik çalışmalarda ülkemizde vergi yükünün fazla olduğunun görüldüğünü ifade eden Koç, "Bunun en büyük sebeplerinden biri yaklaşık yüzde 22 oranında olan kayıt dışı ekonomi ve vergi tabanının çok dar olmasıdır. Nüfusu yaklaşık 82 milyon olan ülkemizde toplam mükellef oranına bakıldığında 10.6 milyon olduğu görülmektedir. Bu nüfus içerisindeki mükellef sayısının yaklaşık yüzde12 sine denk gelmektedir. Avrupa'nın birçok ülkesinde bu oran yüzde 50'nin üzerinde ve ABD de ise yüzde 80 den fazladır. Ülkemizde vergi tabanının genişletilmesi gerekmektedir" dedi.
Koç, konuşmasını şöyle tamamladı:
"Ülkemizde bütçe gelirlerinde ki en büyük pay yüzde 24,9 ile KDV, yüzde 21 ile ÖTV den oluşmaktadır. Diğer yanda üretim temelli düşündüğümüzde Gelir ver Kurumlar Vergisi toplamı yüzde 27 olmakta ve yüzde 45'i bulan KDV +ÖTV'nin altında kalmaktadır. Diğer yandan genel bütçenin içerisindeki faiz ödemleri vergi gelirlerini yaklaşık yüzde 12 eritmekte ve bütçe dengesine ciddi zarar vermektedir.
Ülkemizde güzel yatırımlar hayata geçiriliyor. Tüm bunların bizlerin vergileri ile hayata geçiyor. Evet, vergi yükü ülkemizde ağır ve bu ve diğer sebepler kayıt dışına sebep oluyor. İnşallah ekonomimiz gelecekte üreten mükellef sayısının artması ile daha adil bir hüviyete kavuşacak."